بسم الله الرحمن الرحیم

شرح اسمای الهی

آیت الله هادی عباسی خراسانی دامت برکاته

جلسه ۲

۲۵/۱۲/۱۴۰۲

مقرر: حجت الإسلام و المسلمین دکتر محمد مهدی عباسی آغوی

خدا را شاکریم که به ما توفیق داد در این جمع خانوادگی آن هم در شب‌های ماه مبارک رمضان بهترین موضوع را مورد گفتمان قرار دهیم یعنی اسماء الهی. ان شاء الله گفت و شنودمان در محضر اولیای الهی ذخیره حالات عوالم دیگر ما شود. این دنیا شروع عوالم ما ست. ما هستیم که هستیم.

بارها به اطلاع ما رساندند که این مباحث کاربرد زندگی آنها است در داخل و خارج. رب انعمت فزد.

عصاره گفتمان گذشته

گفتیم بهترین موضوع علوم و معارف اسمای الهی است.

اشرف علوم

اولا ما نظریه‌مان این است که تمام علوم اسلامی است چرا که مبدأ علوم حضرت امین الله و حضرت جبرائیل ع.. است. رساندن علوم به انبیای الهی به عهده ایشان است و انبیای الهی مرکز ثقل ورود تمام علوم هستند. العلم نقطة کثرها الجاهلون. عالم غیر اسلامی داریم ولی علم غیر اسلامی نداریم.  هر کس در هر کجا از علمی حرف بزند به مبدأ و معاد منتهی می‌شود. اشرفیت علوم به چیست؟ اشرفیت علوم به موضوع علوم است. موضوع علم به آن شرافت می‌دهد. چنان که نسبت به رسول اکرم ص.. می‌گوییم اکرم الانبیا و اشرف آنها. اللهم انا نسئلک بالتجلی الاعظم را در شب مبعث می‌گوییم، اشرف علوم هم داریم. علم اشرف آن است که موضوعش حضرت حق باشد. شریف ترین علوم علمی است که راجع به حضرت حق حرف بزند. ما در میان علوم علم  عرفان و معرفت را چون موضوعش باری تعالی است جزو اشرف علوم است. اشرف علوم آن است که راجع به اسماء الله بحث می‌کند. هیچ علمی بالاتر از علم معرفت به اسماء نیست. ما الآن در قله علوم اسلامی نشسته‌ایم و بهترین موضوعات را بررسی می‌کنیم راجع به خدا و اسماء او. انسان موفق را انسانی می‌دانیم که توفیقش به اسماء الله باشد. در جلسه آغازین بحث عرض می‌کنم ارتباطتان را با اسماء تنگاتنگ کنید. آیات سوره اعراف را خواندند. و لله الأسماء الحسنی. این اوج اسماء الهی است.

تمام دیگر علوم را محتاج به علم شریف و اشرف می‌دانیم که عرفان است. معرفت ما از خودمان شروع می‌شود. ما سه انس مهم  داریم: انس با خدا، انس با خودمان و انس با دیگران. محور این انس خود انسان است. انسان را به خاطر انسش انسان می‌گویند. انسان موجودی است مدنیّ بالطبع. جانم به قربانش حضرت استادم حضرت علامه حسن زاده  قدس الله نفسه الزکیة فرمودند مدنی بودن انسان از خودش شروع می‌شود. انسان اجتماعی است و پیوسته نه گسسته. باید پیوستگی‌اش را حفظ کند. اولین پیوستگی پیوست با نفس است. انفع المعارف معرفة النفس. اسمای الهی نقطه ارتباط و دایره ارتباط تمامی انس‌هایی است که انسان می‌خواهد در دنیا و آخرت داشته باشد. انس تنها اینجا نیست. اینجا آغاز انس است. پایانش اینجا نیست. عالم کهنه کتابی است که اول و آخر آن افتاده است. نه اینکه اول و آخر ندارد. ما در متوسط عالم هستیم. در زمان و مکانی که زندگی می‌کنیم امت وسط است. در توسط عالم زندگی می‌کند انسان و باید قدر خود را بداند.

انس هر کس به وفق وجودی خودش است. خانم‌های محترم تشریف دارند. اولین انسی که شروع می‌شود انس با نفس نفیسی است که جدای از خودش نیست. یا ایها الناس اتقوا ربکم الذی خلقکم من نفس واحدة. این نفس واحده چیز عجیبی است. نفس واحده بعد از انس انسان با خودش به این نتیجه می‌رسد که قابلیت دارد. فاعل و قابل واحد است. فاعلیتی که می‌خواهد فعلیت را ایجاد کند باید نفس قابلی باشد. هیچ فاعلی بی قابل نمی‌شود. این قابل در اختیار من و شماست. با کمال صراحت عرض می‌کنم امّ و مادر که اساس فرزند است و نظام ملک و ملکوت به مادر بر می‌گردد حامل این قابلیت است. هرچه که هست در دایره اسماء است. هر اسمی که می‌خواهد تشخص یابد به انس است. و سه انس داریم که محورش انس با خود است. ام و اساس و بنیه این انس مادر است. تمام من و شما که اینجا هستیم و هر کسی که صدای ما را در ملک و ملکوت می‌شنوند بی ام نیستند. محور اسمای الهی نفسی است که قابلیت دارد و این قابلیت داد اوست و داد او به قابلیت اوست. اینجا جای بده بستان است. نفسمان وسیع شود قابلیت عنایات باری تعالی را پیدا می‌کنیم و قابلیت یافتیم دوباره نفس بسط می‌یابد. هر کسی مهمان سفره خود است. هیچ کس در این عالم مزاحم دیگری نیست. تزاحم خیالات است. تصادم کار شیطان است. هیچ کس در این عالم جای دیگری ننشسته بلکه جای خود است. اگر خیال مزاحمت می‌شود توهم است. روح حضرت امام شاد فرمودند اگر تمام انبیای الهی جمع شوند هیچ یک تزاحم ندارند چرا که هدفشان یکی است. در جمع ما نونهالان و چشم و چراغ ما هستند که بهترین پدران و مادران باشند ان شاء الله بهترین انس انسان در این مرحله تربیتی انس اسمی است.

گفتند للولد علی الوالد ان یحسن اسمه. حق فرزند بر والد این است که اسم زیبا برای او انتخاب کند. ظرفیت بچه را ببیند و فاعلیت باری تعالی را ببیند و طبق آن ظرفیت وجودی‌اش برای بچه اسم انتخاب کند. تمام کسانی که اسم انتخاب می‌کنند اسیر تعینات و مناسب خودشان هستند. رضوان الهی بر تمام پدر و مادرانی که اسم‌های زیبا برای بچه‌ها انتخاب کردند. فردای قیامت ظهور دعوت و دعا و خواندن همه بچه‌ها است به اسامی‌ای که برای آنها انتخاب کردند. سرفرازی یا سرافندگی دارد. اسم تشخص می‌یابد. مادر و پدر بچه را با اسم می‌پرورانند. جوانی ازدواج کرده بود محضر امام صادق ع… آمد. گفت مرا نصیحت کنید تازه تشکیل زندگی دادم. امام صادق ع.. به این جوان نگفتند مراقب خودت باش. فرمودند سلام مرا به همسرت برسان بگو مراقب نیتش باشد. نیت یعنی رابطه بین انسان و خدا. واجب تقربی و تعبدی حرف اول را می‌زند میان واجبات. کاری که انجام می‌دهیم برای خدا باشد. نماز می‌خوانم قربة الی الله. الله اکبر  می‌گویید یعنی تمام اسماء در یک اسم بزرگ فانی شده است. حضرت امام صادق ع.. فرمودند مواظب نیتش باشد همسرت. نیت مادران و پدران گذشته تعین یافت من و شما را در این محافل ذکری نشانده است. ان شاء الله نیت خود را در اسماء خوب خودمان و فرزندانمان ببینیم.

در جوار حضرت معصومه س.. نشستیم و در مؤسسه باران حکمت هستیم. بالاترین  باران حکمت اسماء الهی است. و من یؤت الحکمة فقد اوتی خیرا کثیرا. حکمت غیر از علم است. جامع علم و عمل است. اندیشه‌ای اجرایی شود حکمت است. به هر طبیبی حکیم نمی‌گویند. به طبیبی گویند که دارویش شفابخش باشد. در محضر علامه ذو فنون حسن زاده آملی رحمه الله شفا می‌خواندیم فرمودند اگر نسخه‌ای به شفا رسید آن طبیب حکیم است. قرآن دارو نیست شفا است. اسمای الهی دارو نیست بالاتر است. درمان نیست بالاتر است صاحب درمان است یعنی شفا.

حرف مهم‌تر

هر کسی که رابطه‌اش با اسماء بیشتر و قوی‌تر شود اسماء را بیشتر بخواند و بداند و بفهمد و برسد (هر یک منزلی از سیر و سلوک است)، به جایی می‌رسد که انسش بیشتر می‌شود. فلله الاسماء الحسنی فادعوه بها. دعا خواسته درونی انسان است نه خواسته زبانی ما. اگر گفتار و رفتار ما یکی شد مؤمن در  دعا می‌شویم. برخی فلان دعا را می‌خوانند ولی چون باطن آنها با دعا همراه نیست اجابت ندارد. تمام دعاها اجابت دارد. به من طلبه حقیر فقیر مستند کنید که گفت نظام ارتباطی عالم به دعا است و دعا بالا می‌رود و دعا بی اجابت نیست. اذا سألک عبادی عنی فانی قریب اجیب دعوة الداع اذا دعان. تنها همین آیه را داریم در قرآن که چندین بار خدا فرمود عبادی عنی فانی دعانی… بارها فرمود من. خواننده خودم و خواهان خودم را اجابت می‌کنم. وقتی بخواهد. تا دل ما شوریده نشود شکسته نشود مطلع اسماء الهی قرار نمی‌گیرد.

راهکار تجلی اسماء الهی بر نفس و دعای مستجاب

بکوشید در انکسار. انکسار انکسار. کسی آمد محضر رسول خدا ص.. گفت شما قرآن آوردید. امید عالم و آدم هستید. خدا کجاست؟ حضرت فرمودند: خدا جا ندارد همه جا هست ولی اگر دنبال جا بودی، انا فی قلوب منکسرة. من در دل شکسته‌ام.

بکن معامله‌ای وین  دل شکسته بخر            که با شکستگی ارزد به صد هزار درست

بکوشید در انکسار. اگر از من طلبه بپرسید مظهر انکسار در نظام خلق عالم و خالقیت و مخلوقیت کیست من عرض می‌کنم دریابید مادر را. طبقه زن. ای همه  کسانی  که بارها سؤال می‌کند از نقاط مختلف عالم چه کنیم  آدم  شویم؟ اگر می‌خواهید آدم شوید ارتباطتان را با اسمای الهی بیشتر کنید. با مظهر رحمانیت خدا روی زمین که الرحمن علم القرآن ارتباطتان را با مادر بیشتر کنید. خدا اسماء را بیشتر به کسی می‌دهد که مؤدب به آداب الهی باشد و مراقب مادر باشد.

حال که به اینجا رسید شام جمعه و ماه مبارک رمضان است و یاد مادر. ام الأئمه و ام ابیها حضرت زهرا س.. است. هم مادر پدر است و هم مادر فرزند. تنها شخصیتی است که دو نسبت مادری دارد. دیگران اگر مادر فرزند است ایشان مادر پدر نیز هست و خصلت خاص ایشان است. کسی که این دو نسبت مادری را داشته باشد مظهر رحمت رحمانی است و مظهر رحمت رحیمی است. شب‌های آینده به معنای رحمن و رحیم خواهیم رسید.

ذکر توسل

یا سیدة نساء العالمین. هر کجا سیده‌ای باشد ایشان سیده سادات است. هر کس معصوم‌تر است مظلوم‌تر است. ما اضطرار داریم دنبال کسی هستیم که حقیقت عصمت باشد و حرفش با نظام هستی و خداوند هماهنگ باشد از شما بالاتر پیدا نکردیم. از این جمع خودمانی و از جوار حضرت معصومه س.. می‌گوییم فاطمه جان نظری کنیم. چند جمله‌ای وصیت شما را بخوانیم. وصیت شهدا و علما و بزرگان را بخوانید. 

امیر المؤمنین ع.. را صدا زدند. موقعی بود که بچه‌ها داخل خانه نباشند. زن و شوهر گاهی باید حرف‌هایی بزنند که دل بچه‌ها آزرده نشود. فنظرت الیه. نگاهی به امیرالمؤمنین ع.. کردند. علی جان شما همسر من هستید. آیا از من راضی هستید؟ فبکی بکاء شدیدا. امیرالمؤمنین ع.. را گریه گرفت. فاطمه شما از من چیزی نخواستی چرا راضی نباشم. حضرت زهرا س. شروع به عذرخواهی کردند. علی جان خواسته‌ای دارم. فغسلنی و دفنی باللیل. مرا شبانه دفن و کفن کن و لا تعلن احدا. آمدند زهرا را غسل و کفن کردند. یا حسن و حسین و زینب هلموا تزودوا من امکم. بیایید با مادرتان وداع کنید.

صلی الله علیک یا فاطمة.