حدیث امروز، سخن با برکت حضرت امام صادق علیه‌السلام در اصول کافی ج۲ ص۲۰۹ است؛

حضرت فرمودند: «صَدَقَةٌ يُحِبُّهَا اللَّهُ إِصْلَاحٌ بَيْنِ النَّاسِ إِذَا تَفَاسَدُوا وَ تَقَارُبٌ بَيْنِهِمْ إِذَا تَبَاعَدُوا».[۱]

در آستانه اول سال جدید هستیم و در ماه مبارک شعبان هستیم. بحمدالله‌رب‌العالمین برنامه‌ریزی برای سحر و شب‌تان دارید. ان‌شاءالله مناجات شعبانیه را می‌خوانید و در آن تأمل می‌کنید. در جلسه‌های گذشته عرض کردیم و به خصوص دیروز که گفتیم: رسول مکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: در این ماه، صدقه و استغفار داشته باشید؛ تا می‌توانید صدقه دهید. گفتیم صدقه، تنها مال نیست؛ امور معنوی و مادی است. از مصادیق صدقه که از این فرمایش حضرت امام حقایق علیه‌السلام استفاده می‌شود، اصلاح بین مردم است؛ حضرت تصریح فرمودند: صدقه‌ای که خدا آن را دوست دارد، اصلاح بین مردم است؛ آشتی دادن افراد با یکدیگر. آدم از خود شروع کند؛ کینه و کدورت و ناراحتی که بین خودش و دیگران هست که باعث جدایی و قهر است، اصلاح کند.

عام بودن مفهوم اصلاح بین‌الناس

اصلاح بین‌الناس، عام است؛ از مسائل خانوادگی میان زن و شوهر شروع می‌شود، تا فرزندان و خویشان و همسایگان و همکاران و دوستان و هر کسی که با دیگری مراوده دارد و به هر دلیلی قطع کرده است؛ تا اینها به کدورت کشیده نشود، آشتی‌شان دهد و نگذارد از هم جدا شوند.

کمک‌های مالی ائمه علیهم‌السلام، برای اصلاح بین شیعیان

امام صادق علیه‌السلام به جناب مفضل که از اصحاب خاص‌شان است و توحید مفضل برای ایشان است، فرمودند: هر وقت دیدی شیعیان با هم کدورت دارند، از مال من که نزد تو است، برای بر طرف شدن کدورت هزینه کن؛[۲] جناب مفضل هزینه می‌کرد و صلح و صفا می‌داد.[۳] انسان باید  بکوشد اهل وصل باشد، نه اهل فصل؛ گفت:

«ما برای وصل کردن آمدیم             نی برای فصل کردن آمدیم»[۴]

﴿إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ﴾؛[۵] تصریح قرآن است.

اصلاح بین‌الناس، بالاتر از نماز و روزه و صدقه

در کنزالعمال هست که رسول مکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: «ألا أخبركم بأفضل من درجة الصيام والصلاة والصدقة؟ إصلاح ذات البين، فإن فساد ذات البين هي الحالقة»؛[۶] حضرت فرمودند: آیا شما را از کاری که بهتر از روزه و نماز و صدقه است شما را خبر دهم؟ اصلاح ذات‌البین؛ چون فساد ذات البین، سبب نابودی دین (آنها) می‌شود؛ باعث می‌شود گاهی از هم جدا شوند.

لزوم آشتی دادن مردم در ایام نزدیک به نوروز

باید بکوشیم در آشتی دادن و آشتی کردن، به خصوص در سال جدید. به تعبیر لطیف، باید واو عاطفه باشیم، نه خط فاصله؛ تا می‌توانیم فاصله‌ها را کم کنیم. وصل، مطلوب است، نه فصل. در این جهت برنامه‌ریزی کنیم و بکوشیم، اول خود آشتی کنیم و بعد سراغ آشتی دیگران برویم.

[۱] الكافي- ط الاسلامية، الشيخ الكليني، ج۲، ص۲۰۹٫

[۲] الكافي- ط الاسلامية، الشيخ الكليني، ج۲، ص۲۰۹٫

[۳] همان.

[۴] مولوی، مثنوی معنوی، دفتر دوم، بخش۳۶٫

[۵] سوره حجرات، آيه ۱۰٫

[۶] كنز العمال، المتقي الهندي، ج۳، ص۵۸٫