«هم أهل بیت النبوة و معدن الرسالة هم فاطمة و ابوها و بعلها و بنوها»[۱]
در آستانه ایام فاطمیه و شهادت حضرت زهرا سلاماللهعلیها هستیم. بحث را متیمن میکنیم به مناقب و فضائل و ویژگیهای حضرت زهرا سلام اللهعلیها. اگر قرار باشد یک خصلت از خصائص حضرت و ویژگیهای حضرت بیان شود، عرض میکنم حضرت محدّثه – به فتح دال و کسر آن – هستند؛ با تفاوتی که بین این دو است؛ محدِّثه و محدَّثه؛ هم اهل حدیث و روایت هستند، و هم فرشتههای الهی بر ایشان نازل میشدند و با ایشان حدیث و گفتگو داشتند؛ این خصلت محدثه بودن حضرت زهرا سلام الله علیها، خیلی خصلت مهمی است که همین عبارتی هم که از حدیث شریف کسا تقدیم شد، دلیل بر همین جهت است.
اشاره امام رحمه الله به این لقب حضرت در ضمن سخنانشان
خدا رحمت کند حضرت امام رضوان الله علیه ایشان در سخنانی که نسبت به حضرت زهرا سلاماللهعلیها دارند، میفرمایند: اینکه بعد از رحلت رسول مکرم صلیاللهعلیهوآله این روایات را داریم که تا ۷۵ روز و یا ۹۵ روز، جبرائیل بر ایشان نازل میشد و این از خصلتهای حضرت زهرا سلام الله علیها است؛ این هم باعث این شد که از حضرت، آثار علمی مختلفی به وجود آید؛ یعنی ما آثار علمی و عملی حضرت را، نتیجه محدَّثه بودن میدانیم.
علت نامگذاری حضرت به فاطمه سلاماللهعلیها، در روایات
فاطمه هستند؛ چون «فُطِمَت من الشر»،[۱] یا «فطمتک بالعلم»؛[۲] یا در روایات امام صادق علیه السلام است یا دوستانش را جدای از آتش میکند؛[۳] اینها همه روایاتی است که مؤید این جهت است.
خطبه های حضرت زهرای اطهر سلاماللهعلیها
سه خطبه از خطبههای نورانی حضرت را ملاحظه فرمودید؛ خطبه فدکیه، خطبهای که حضرت در بستر ایراد کردند، و سخنانی که در پشت در ایراد کردند، عجیب است؛ و حضرت زهرا سلاماللهعلیها هم محدِّثه بودند و احادیث فراوانی را از رسول مکرم صلیاللهعلیهوآله نقل کردند و هم محدَّثه بودند؛ یعنی جبرائیل بر ایشان نازل میشد.
اشاره به این لقب حضرت در کتب شیعه و اهل سنت و روایاتی که از ایشان نقل شده است
در علل الشرایع مرحوم صدوق ج۱ ص۱۸۲، باب۱۴۶، ح۱ این عرایض، روایاتش را آورده است.
جناب قرطبی حدود ۴۰۷ نفر اسامی بانوانی را نقل میکند که محدِّثه بودند که یکی حضرت زهرا سلاماللهعلیها است.[۴] (استیعاب، ج۴،ص۳۴۲).
ابن اثیر، متوفای ۶۳۰ ق، قریب به ۱۰۰۰ نفر از بانوان محدثه را نقل میکند؛ اسد الغابة، ج۵ . قریب به هزار نفر محدثات میگوید داریم.
ابن حجر تعداد محدثات را ۱۵۴۵ نفر نام میبرد.[۵]عنایت دارید حضرت زهرا سلاماللهعلیها، حضرت زینب سلاماللهعلیها هستند و فرزندان و امامزادههای دیگر؛ عرض ما این است که حضرت زهرا سلام الله علیها محدِّثه و محدَّثه هستند.
واقعه اول
یکی در خانه ام سلمه اتفاق افتاد؛ ترمذی در سنن، ج۵، ص۲۵۱، حدیث را نقل میکند؛ احمد بن حنبل در مسند، ج۱۰، ص۷۷، حدیث کسا را نقل میکند.
جای دوم در خانه خود حضرت زهرا سلاماللهعلیها اتفاق افتاد که بیش از دهها تن از راویان حدیث، این حدیث را نقل کردند. احمد بن حنبل در مسند، ج۶ ص۴۵ نقل میکند که برای مرتبه دوم در خانه حضرت زهرا سلاماللهعلیها اتفاق افتاد.
واقعه سوم
در مرتبه سوم که اتفاق افتاد، شیخ صدوق در عیون أخبار الرضا علیهالسلام، ح۱، ص۶۹، و شیخ مفید در اختصاص، ص۵۶ نقل میکنند که حضرت رسول مکرم اسلام صلیاللهعلیهوآله برای مباهله با مسیحیان نجران میرفتند، اتفاق افتاد که قبلش، حدیث کسا خواندند و در جمع حاضر شدند؛ خیلی تعبیر عجیبی است.
تصریح سید یزدی به حدیث کسا
مرحوم سید یزدی که در فقه زیاد حرف ایشان را میزنیم و واقعا سید فقها است؛ این شخصیت مجتهد بزرگوار، هم الهینامه دارد و هم پرسش و پاسخ دارد؛ خیلی انسان وارستهای است؛ حواشی مکاسب دارد، و عروه که بماند که بیش از صدها حاشیه و شرح دارد و کتاب پر فروعی است؛ رضوان الهی بر سید یزدی باد؛ ایشان، نسبت به حدیث کسا در خانه ام سلمه و خانه حضرت زهرا سلاماللهعلیها تصریح دارد؛ در رساله سؤال و جواب، ص۴۴۴٫
توصیه به برگزاری جلسات حدیث کسا برای رفع حوایج
از همه اینها استفاده میکنیم که از حدیث کسا غفلت نکنید. در جاهای مختلف هم حدیث کسا نقل شده است؛ حتی برای برآورده شدن حوایج، خیلی مطلوب است؛ به خصوص در این ایامی که دنیا آفتزده به این ویروسهای منحوس شده و بشر کم آورده، میتوانیم به دامان حضرت زهرا سلاماللهعلیها تمسک کنیم. و من عرض میکنم، خاضعانه باید بگوییم: «اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا مُمْتَحَنَةُ اِمْتَحَنَكِ اَلَّذِي خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ»؛[۱] سلام بر آزموده قبل از آفرینش، قابل دقت است. این حوراء انسیه؛ این مَلَکی که انسی بود. عرضی که خاضعانه محضر شما دارم، به خصوص در این ایام متعلق به حضرت، توسلات خود را بیشتر کنید؛ در برنامهتان قرار دهید که در هر مناسبتی که برای اعیاد یا وفیات هست، و متعلق به بزرگی از بزرگان است، همانند ایام فاطمیه، حالات حضرات، مرور شود؛ نه مرور گذرا، بلکه مروری که اسوه بودن را از حالات ایشان برای خودمان و زن و بچههایمان و بستگانمان استخراج کنیم.
توصیه آیة الله بهاء الدینی رحمهالله به توسل به حدیث کسا برای رفع مشکلات
خدا رحمت کند استادمان را آیتاللهالعظمی بهاءالدینی، رحمهالله که ۶-۷ سال محضرشان بودیم؛ ایشان برای رفع مشکلات، همیشه توصیه حدیث کسا داشتند. خانواده و شاگردانتان را با حدیث کسا انس دهید؛ شاگردان و خودتان را با حدیث کسا انس دهید. اینجا جا دارد از اعزهای که روزهای جمعه جمع میشوند و زیارت عاشورا و حدیث کسا میخوانند تشکر کنیم؛ تقبل الله منا و منکم. و ان شاء الله امیدواریم که در کسای نبوت و امامت و رسالت و ولایت، همانطور که در دنیا به ما سرباز امام زمان عجلاللهفرجهالشریف میگویند، ان شاء الله در آخرت هم، سرباز حضرت باشیم و در کسوت زهرایی، مشمول عنایات ایشان باشیم.
السلام علیک یا فاطمة السلام علیک یا بضعة رسول الله السلام علیک یا ام الحسن و الحسین و یا زوجة ولی الله امیر المؤمنین علی بن أبی طالب و لا جلعه الله آخر العهد منی لزیارتک.
ان شاء الله همیشه موفق و مؤید باشیم.
[۱] إحقاق الحق و إزهاق الباطل، التستري، القاضي نور الله، ج۲، ص۵۵۶٫
[۱] کلیات مفاتیح الجنان، قمی، شیخ عباس، ج۱، ص۵۶٫
[۱] الخصال، الشيخ الصدوق، ج۱، ص۴۱۴٫
[۲] مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، العلامة المجلسي، ج۵، ص۳۴۴٫
[۳] بحار الأنوار – ط دارالاحیاء التراث، العلامة المجلسي، ج۴۳، ص۱۸٫
[۴] الاستيعاب في معرفه الاصحاب، ابن عبد البر، ج۴، ص۱۸۹۳٫
[۵] الإصابة في تمييز الصحابة، العسقلاني، ابن حجر، ج۸، ص۲۶۲ – ۲۶۷٫