به مناسبت فرا رسیدن سوم رجب، سالروز شهادت امام هادی علیه السلام، استاد هادی عباسی خراسانی از اساتید حوزه علمیه قم با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید به گفتگو پرداخت.
این استاد درس خارج حوزه ابتدای گفتگو را به بیان صلوات خاصّه امام هادی علیه السلام اختصاص داد:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ وَصِيِّ الْأَوْصِيَاءِ وَ إِمَامِ الْأَتْقِيَاءِ وَ خَلَفِ أَئِمَّةِ الدِّينِ وَ الْحُجَّةِ عَلَى الْخَلائِقِ أَجْمَعِينَ اللَّهُمَّ كَمَا جَعَلْتَهُ نُورا يَسْتَضِيءُ بِهِ الْمُؤْمِنُونَ فَبَشَّرَ بِالْجَزِيلِ مِنْ ثَوَابِكَ وَ أَنْذَرَ بِالْأَلِيمِ مِنْ عِقَابِكَ وَ حَذَّرَ بَأْسَكَ وَ ذَكَّرَ بِآيَاتِكَ وَ أَحَلَّ حَلالَكَ وَ حَرَّمَ حَرَامَكَ وَ بَيَّنَ شَرَائِعَكَ وَ فَرَائِضَكَ وَ حَضَّ عَلَى عِبَادَتِكَ وَ أَمَرَ بِطَاعَتِكَ وَ نَهَى عَنْ مَعْصِيَتِكَ فَصَلِّ عَلَيْهِ أَفْضَلَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ وَ ذُرِّيَّةِ أَنْبِيَائِكَ يَا إِلَهَ الْعَالَمِينَ.»
این مفسر قرآن کریم در ادامه خاطرنشان کرد: امام علی بن محمد مشهور به امام هادی و امام علی النقی علیه السلام (۲۱۲-۲۵۴ق) دهمین امام شیعیان است که از سال ۲۲۰ به مدت ٣٤ سال، امامت شیعیان را به عهده داشت و سرانجام در سال ۲۵۴ هجری قمری به شهادت رسیده است.
وی افزود: دوره امامت آن امام همام، همزمان با حکومت چند تن از خلفای عباسی از جمله متوکل بود. بیشتر سال های امامت آن حضرت در سامرا، تحت نظارت مستقیم حاکمان عباسی سپری شد.
استاد عباسی خراسانی خاطرنشان کرد: از امام هادی علیه السلام احادیثی در امور اعتقادی، تفسیر، فقه و اخلاق روایت شده است. بخشی از روایات آن حضرت درباره مباحث کلامی از جمله تشبیه و تنزیه و جبر و اختیار است. زیارت جامعه کبیره و نیز زیارت غدیریه از آن حضرت روایت شده است.
وی اضافه نمود: امام هادی علیه السلام از طریق سازمان وکالت با شیعیان ارتباط داشت. عبدالعظیم حسنی، عثمان بن سعید، ایوب بن نوح، حسن بن راشد و حسن بن علی ناصر از اصحاب ایشان به شمار می آیند.
این استاد حوزه علمیه قم در ادامه بیان کرد: در زمان امامت امام هادی علیه السلام غالیان فعال بودند؛ آنان خود را از اصحاب و نزدیکان حضرت امام هادی علیه السلام معرفی می کردند و مطالبی را به امامان شیعه از جمله امام هادی علیه السلام نسبت می دادند که امام از آنان اعلام بیزاری کرد و از شیعیان خواست از آنان دوری کنند.
حضرت ️امام هادی علیه السلام امامت و ولایت را تفسیر کرده اند
استاد هادی عباسی خراسانی خاطرنشان کرد: وجود مبارک حضرت هادي و امام حسن عسکری علیهما السلام، گذشته از آن مشکلات سياسي که با آنها روبرو بودند، يک بار سنگيني روي دوش آنها بود. آنها مي خواستند مردم را، امت اسلامي را، جامعه قرآني را با يک حقيقت تازه اي آشنا کنند و آنها را آماده نمایند، بگويند امام دوازدهمی هست که کسي او را نمي بيند، يک غيبت کوتاه دارد، يک غيبت طولاني دارد، ممکن است هزارها سال طول بکشد. هاضمه بشر براي ادراک اين مطلب آماده نبود!
وی در همین زمینه افزود: الآن به لطف الهي به خاطر تکرار زیاد، جريان غيبت وجود مبارک حضرت حجت ارواحنا فداه براي ما حل شده است، وگرنه آن اوايل چه کسي مي فهميد يک کسي مي آيد و هزارها سال در پرده غيبت است! تمام تلاش و کوشش امام نهم و دهم و يازدهم در اين بخش خلاصه مي شد تا مردم را آماده کنند که امام دوازدهم مي آيد و او را نمي بينيد و ممکن است قرن ها طول بکشد! این مساله بار سنگيني روي دوش امام هادي و امام عسکري سلام الله عليهما بود و اين بار را به مقصد رساندند.
صاحب بیش از صد اثر قیّم در ادامه بیان کرد: فقط قرآن کریم همسان و همتای اهل بیت عصمت و طهارت عليهم السلام است. قرآن، تفسیری دارد که مفسّران فراوانی به این نعمت نایل شدند، اما ولایت، تفسیر می خواهد.
وی اضافه نمود: آن روایت ها و جمله های کوتاه که امامت و ولایت را شرح می دهد، آنها لازم بود؛ ولی کافی نبود. وجود مبارک امام دهم امام هادی علیه السلام امامت و ولایت را تفسیر کرده است.
استاد هادی عباسی خراسانی خاطرنشان کرد: این زیارت نورانی جامعه کبیره به منزله تفسیر امامت است. یعنی همان طوری که قرآن، احتیاج به تفسیر دارد، امامت هم احتیاج به تفسیر دارد که هر کدام از ائمه علیهم السلام یک آیه یا چند آیه قرآن را تفسیر کردند، ولی وجود مبارک امام هادی علیه السلام کلّ قرآن را تفسیر کرد، چون عترت و قرآن همتای هم هستند.
وی افزود: حضرت امام هادی علیه السلام در زیارت نورانی غدیریه که یکی از یادگارهای حضرت است، ولایت را تبیین و تفسیر نموده اند.
عملی بهتر از خوبی، زیبایی و علم
این استاد درس خارج حوزه در ادامه به بیان چند روایت از امام هادی علیه السلام پرداخت و در نخستین روایت بیان کرد: امام هادى عليه السلام می فرماید: «خَيرٌ مِن الخَيرِ فاعِلُهُ، وأجمَلُ مِن الجَميلِ قائلُهُ، وأرجَحُ مِن العِلمِ حامِلُهُ» (بحارالأنوار، ۷۸/۳۷۰/۴)
از خوبى بهتر، كسى است كه خوبى می كند؛
از زيبايى زيباتر، كسى است كه زيبا می گويد؛
از علم برتر كسى است كه دارنده آن است.
شیوه حفظ دوستان در کلام امام هادی علیه السلام
استاد هادی عباسی خراسانی خاطرنشان کرد: از منظر امام هادی علیه السلام یکی از ویژگی های اولیاء خدا و انسان های صالح، عفو و گذشت و پذیرش عذر دیگران است.
وی افزود: ایوب بن نوح می گوید: آن حضرت طیّ نامه ای به یکی از یاران ما که موجب ناراحتی شخصی شده بود، توصیه کرد که برو از فلانی عذر خواهی کن و بگو: «إِنَّ اللَّهَ إِذَا أَرَادَ بِعَبْدٍ خَیْرا إِذَا عُوتِبَ قَبِلَ؛ (مستدرک الوسائل، ج ۸، ص ۳۲۹٫)
اگر خداوند خیر بنده ای را بخواهد، [او را حالتی عطا می کند که] هرگاه از او عذر خواسته شد، می پذیرد.» تو نیز عذر ما را بپذیر!
این استاد حوزه علمیه قم در ادامه بیان کرد: برای پاسداری از حریم دوستان خوب نباید در باره آنان سخت گیری کرد، بلکه باید در موارد لغزش و خطایشان عفو و گذشت پیشه کرد و عذرشان را پذیرفت؛ زیرا اگر به بهانه های ساده، انسان دوستان خود را طرد کند و از خود دور سازد، به مرور زمان، غریب و تنها خواهد ماند و مخالفانش افزایش می یابند.
وی افزود: لقمان حکیم به فرزندش سفارش می کرد که: فرزندم هزار دوست بگیر و البته هزار کم است و یک دشمن برای خودت درست نکن که یکی هم زیاد است. «یَا بُنَیَّ اتَّخِذْ أَلْفَ صَدِیقٍ وَ أَلْفٌ قَلِیلٌ وَ لَا تَتَّخِذْ عَدُوّا وَاحِدا وَ الْوَاحِدُ کَثِیرٌ»؛ (وسائل الشیعه، ج۱۲، ص ۱۶٫)
استاد عباسی خراسانی خاطرنشان کرد: نابراین، برای رسیدن به سعادت و توفیق در زندگی، انسان باید از دوستان خوب محافظت کند و با اختلاف کوچک و جزئی و لغزش های ساده، نباید آنان را از دست بدهد، بلکه شیوه اهل بیت علیهم السلام را در نظر بگیرد و از گناهانشان بگذرد. اگر عذر خواهی کردند، بپذیرد و عفو و گذشت پیشه کند. به قول سعدی:
با مردم سهل گوی، دشوار مگوی،
با آن که درِ صلح زند، جنگ مجوی.
فتنه چیست؟
صاحب کتاب الهی نامه در بخش دیگری از گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید که به مناسبت فرا رسیدن سالگرد شهادت امام هادی علیه السلام انجام گرفته است، خاطرنشان کرد: از امام هادى علیه السّلام روايت شده است كه روزى اميرالمؤمنين علیه السلام شنيد که شخصی مى گفت: «اَللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْفِتْنَةِ»
حضرت فرمود: مى بينم دارى از مال و فرزندانت به خدا پناه مى برى؟! چراكه خداوند مى فرمايد: «إِنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ»؛ (الانفال/ ۲۸٫)
بلکه بگو: «اللَّهُمَّ إنّي أَعوذُ بِكَ مِن مُضِلَّاتِ الفِتَنِ» خداوندا به تو پناه مى برم از فتنه هاى گمراه كننده. (أمالي الطوسي ۲: ۱۹۳٫)
استاد عباسی خراسانی خاطرنشان کرد: از آن حضرت سؤال شد: فتنه چيست؟ فرمود: فتنه چيزى است كه چون روى آورد، ايجاد شبهه كند و چون پايان پذيرد شناخته شود. امام صادق علیه السلام فرمود: «اعْلَمْ أَنَ كُلَ فِتْنَةٍ بَذْرُهَا حُبُّ الدُّنْيَا» بدان كه بذر هر فتنه محبت دنيا است. (بحارالانوار، ج ۱۳، ص ۳۵۴٫)
۹۹/۱۱/۲۷
